Relacja Clausiusa – Clapeyrona, nazwana na cześć Rudolfa Clausiusa i Benoît Paula Émile Clapeyrona, jest sposobem scharakteryzowania nieciągłego przejścia fazowego między dwiema fazami materii jednego składnika. Na wykresie ciśnienie – temperatura (P – T) linia oddzielająca dwie fazy jest nazywana krzywą współistnienia. Relacja Clausiusa – Clapeyrona podaje nachylenie stycznych do tej krzywej.