Ciśnienie osmotyczne oblicza się ze wzoru π = ρ * g * h π = ciśnienie osmotyczne ρ = gęstość roztworu g = stała przyspieszenia grawitacyjnego h = równowagowa wysokość roztworu
Ciśnienie osmotyczne jest proporcjonalne do stężenia rozpuszczonych cząstek ci, a zatem jest właściwością koligatywną. Podobnie jak w przypadku innych właściwości koligatywnych, równanie to jest konsekwencją równości potencjałów chemicznych rozpuszczalnika dwóch faz w równowadze. W tym przypadku fazami są czysty rozpuszczalnik pod ciśnieniem P i roztwór pod ciśnieniem całkowitym (P π).